Sevasti Qiriazi

Sevasti Qiriazi
Información personal
Nacimiento	1871 ; Bitola (Imperio otomano)
Fallecimiento	30 de agosto de 1949 ; Tirana (Albania)
Nacionalidad	Albanesa
Familia
Cónyuge	Kristo Dako
Educación
Educada en	Robert College
Información profesional
Ocupación	Periodista
Firma
	[editar datos en Wikidata]

Sevasti Qiriazi

Sevasti Qiriazi (también conocida como Sevasti Qiriazi-Dako), Bitola, 1871 - Tirana, 30 de agosto de 1949, fue una maestra y activista albanesa pionera de la educación femenina albanesa.

Biografía

Sevasti era miembro de la familia patriótica Qiriazi (Kyrias) de Monastir, hoy Macedonia del Norte .^[1]^[2] El escritor y editor albanés Naim Frashëri facilitó que Sevasti estudiara en el Robert College de Constantinopla para que desempeñara un papel activo en la educación de las mujeres albanesas. Fue la primera mujer albanesa en estudiar en la institución estadounidense, finalizando su formación en junio de 1891. Al regresar a la otomana Albania, contribuyó en la primera reapertura de la escuela albanesa en Korçë en 1891 junto con su hermano Gjerasim Qiriazi .

La escuela todavía se conocía con el nombre de la familia Qiriazi (Kyrias), incluso después de la Primera Guerra Mundial. Sevasti participó en el Congreso de Manastir, ayudando con la preparación de los libros de texto. Se dice que publicó una gramática para las escuelas primarias ( Bitola, 1912) y editó un libro de texto sobre historia. Se mudó a Rumania y de allí emigró a los Estados Unidos junto con su esposo, Christo Anastas Dako (1878-1941), periodista, escritor y político, y su hermana Parashqevi, donde colaboró con el Morning Star quincenal ( en albanés: Yll' i mëngjesit )^[1] Christo Anastas Dako pronto abriría la primera escuela albanesa en Estados Unidos.^[3]

Regresó a Albania a principios de la década de 1920. Se convirtió en una de las fundadoras y directoras de la institución femenina llamada "Kyrias" (según el apellido) en Tiranë y Kamëz, en cooperación con su hermana Parashqevi y Dako.^[4] Ella y su hermana fueron encarceladas y deportadas en el campo Anhalteleger Dedinje cerca de Belgrado por las unidades pronazis dirigidas por Xhaferr Deva por sus opiniones antifascistas durante la Segunda Guerra Mundial .^[5]^[6] Regresaron a Tirana después de la guerra.

Debido a la afiliación de Dako con el Rey Zog, y él sirviendo como ministro en uno de los gabinetes de Zog, el nombre de Dako fue ocultado durante el régimen comunista después de la Segunda Guerra Mundial .^[7] Su familia fue perseguida (incluida su cuñada Parashqevi ) y dos hijos fueron arrestados y encarcelados.^[5] Cansada de muchos esfuerzos de su vida, y un derrame cerebral por la muerte de su hijo, Sevasti murió en agosto de 1949.

Legado

Las Hermanas Qiriazi ( en albanés: Motrat Qiriazi ) son consideradas las "Madres de la educación albanesa".^[8] Muchas instituciones educativas en áreas pobladas albanesas de los Balcanes llevan su nombre. La Organización de Mujeres Albano-Americanas (AAWO) en la ciudad de Nueva York también se llama "Hermanas Qiriazi".^[9]

El 7 de marzo es el día del maestro en Albania, en recuerdo de la apertura de la escuela de la familia Qiriazi de 1891.

Véase también

Christo Dako
Parashqevi Qiriazi
Gjerasim Qiriazi
Gjergj Qiriazi

Referencias

↑ ^a ^b Elsie, Robert (19 de marzo de 2010). Historical Dictionary of Albania. Scarecrow Press Inc. pp. 377-378. ISBN 978-0810861886.
↑ de Haan, Francisca; Daskalova Krasimira; Loutfi Anna (2006). A Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe, 19th and 20th Centuries. Central European University Press. pp. 454-457. ISBN 9789637326394. Consultado el 22 de octubre de 2014.
↑ Rozi Theohari (3 de junio de 2008), Festa e abetares ne shkollen shqipe te Bostonit (en albanian), Boston: Ballikombit.org, consultado el 22 de octubre de 2014, «Historikisht, shkolla e parë shqipe në Amerikë është hapur më 1908 në Netik të Massaçusetts, nga iniciatori dhe mësuesi Kristo Dako, ku ka dhënë mësim edhe patrioti e mësuesi i shqipes Petro Nini Luarasi.[Historically, the first Albanian school in US was opened in 1908 in Natick, MA, with teacher Kristo Dako as initiator, where even the Albanian teacher Petro Nini Luarasi taught...]» .
↑ Sabile Keçmezi-Basha, Parashqevi Qiriazi, diplomatja e vetme grua në Konferencën e Paqes në Paris (en albanian), kosova-sot.info, archivado desde el original el 27 de septiembre de 2015, consultado el 22 de octubre de 2014, «Parashqevi Qiriazi, u kthye në atdhe më 1921, edhe më tej ajo ndoqi me interes dhe mbështeti zhvillimet politike në Shqipëri, pa pushuar së shkruari për çështjen kombëtare. Në ndërkohë u bë një nga themelueset dhe drejtueset kryesore të Institutit Femëror "Kyrias" në Tiranë e Kamëz (1922-1933), duke e shndërruar institucionin në një nga shkollat e mesme më serioze në Shqipëri. Për shkak të qëndrimit të saj antifashist, më 15 tetor 1943 u internua nga Gestapoja në kampin Anhalt (Banjicë). I mbijetoi vdekjes dhe pas mbarimit të luftës u kthye në atdhe. Më 17 dhjetor 1970, vdiq në Tiranë.» .
↑ ^a ^b Luarasi, Petro, Familja atdhetare Qiriazi dhe mjeshtri i madh i turpit (T.B.) (en albanian), PrishtinaPress, archivado desde el original el 1 de febrero de 2014, consultado el 27 de diciembre de 2019, «Si rezultat i kësaj të motrat dhe familjet e tyre u bënë object përndjekjesh nga ana e regjimit. Dy djemtë e Sevastisë u burgosën si spiunë. Djali i vogël, Gjergji, duke mos u bërë dot ballë torturave, vrau veten më 1949. Pak më vonë vdiq edhe Sevastia, nga hidhërimi i thellë për humbjen e të birit.[As a result of this both sisters and their families became target of persecution from the regime. Both sons of Sevasti were imprisoned as "spies". The younger son, Gjergj, not resisting to the tortures, killed himself in 1949. Soon after Sevasti died, from the big despair of losing her son...]» .
↑ Luarasi, Skender (14 de diciembre de 1980), «Parashqevi Qiriazi», Drita: 12 .
↑ Robert Elsie (19 de marzo de 2010). Historical Dictionary of Albania. Historical Dictionaries of Europe 75 (II edición). Scarecrow Press. pp. 97-98. ISBN 978-0810861886.
↑ «Nënat e kombit, historia e motrave Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi» [Mothers of the nation: History of sisters Parashqevi and Sevasti Qiriazi] (en albanian). "Bota Sot" Online. 30 de marzo de 2012.
↑ AAOMQ Official Site

Enlaces externos

Datos: Q13045607
Multimedia: Sevasti Qiriazi-Dako / Q13045607

[Elsie-1] Elsie, Robert (19 de marzo de 2010). Historical Dictionary of Albania. Scarecrow Press Inc. pp. 377-378. ISBN 978-0810861886.

[de_Haan-2] Haan, Francisca; Daskalova Krasimira; Loutfi Anna (2006). A Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe, 19th and 20th Centuries. Central European University Press. pp. 454-457. ISBN 9789637326394. Consultado el 22 de octubre de 2014.

[balli-3] Rozi Theohari (3 de junio de 2008), Festa e abetares ne shkollen shqipe te Bostonit (en albanian), Boston: Ballikombit.org, consultado el 22 de octubre de 2014, «Historikisht, shkolla e parë shqipe në Amerikë është hapur më 1908 në Netik të Massaçusetts, nga iniciatori dhe mësuesi Kristo Dako, ku ka dhënë mësim edhe patrioti e mësuesi i shqipes Petro Nini Luarasi.[Historically, the first Albanian school in US was opened in 1908 in Natick, MA, with teacher Kristo Dako as initiator, where even the Albanian teacher Petro Nini Luarasi taught...]» .

[Keçmezi-Basha-4] Sabile Keçmezi-Basha, Parashqevi Qiriazi, diplomatja e vetme grua në Konferencën e Paqes në Paris (en albanian), kosova-sot.info, archivado desde el original el 27 de septiembre de 2015, consultado el 22 de octubre de 2014, «Parashqevi Qiriazi, u kthye në atdhe më 1921, edhe më tej ajo ndoqi me interes dhe mbështeti zhvillimet politike në Shqipëri, pa pushuar së shkruari për çështjen kombëtare. Në ndërkohë u bë një nga themelueset dhe drejtueset kryesore të Institutit Femëror "Kyrias" në Tiranë e Kamëz (1922-1933), duke e shndërruar institucionin në një nga shkollat e mesme më serioze në Shqipëri. Për shkak të qëndrimit të saj antifashist, më 15 tetor 1943 u internua nga Gestapoja në kampin Anhalt (Banjicë). I mbijetoi vdekjes dhe pas mbarimit të luftës u kthye në atdhe. Më 17 dhjetor 1970, vdiq në Tiranë.» .

[Luarasi-5] Luarasi, Petro, Familja atdhetare Qiriazi dhe mjeshtri i madh i turpit (T.B.) (en albanian), PrishtinaPress, archivado desde el original el 1 de febrero de 2014, consultado el 27 de diciembre de 2019, «Si rezultat i kësaj të motrat dhe familjet e tyre u bënë object përndjekjesh nga ana e regjimit. Dy djemtë e Sevastisë u burgosën si spiunë. Djali i vogël, Gjergji, duke mos u bërë dot ballë torturave, vrau veten më 1949. Pak më vonë vdiq edhe Sevastia, nga hidhërimi i thellë për humbjen e të birit.[As a result of this both sisters and their families became target of persecution from the regime. Both sons of Sevasti were imprisoned as "spies". The younger son, Gjergj, not resisting to the tortures, killed himself in 1949. Soon after Sevasti died, from the big despair of losing her son...]» .

[6] Luarasi, Skender (14 de diciembre de 1980), «Parashqevi Qiriazi», Drita: 12 .

[Elsiem-7] Robert Elsie (19 de marzo de 2010). Historical Dictionary of Albania. Historical Dictionaries of Europe 75 (II edición). Scarecrow Press. pp. 97-98. ISBN 978-0810861886.

[8] «Nënat e kombit, historia e motrave Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi» [Mothers of the nation: History of sisters Parashqevi and Sevasti Qiriazi] (en albanian). "Bota Sot" Online. 30 de marzo de 2012.

[9] AAOMQ Official Site

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]